Ο τρόπος φύτευσης ενός οπωροφόρου δέντρου είναι καθοριστικός για την μετέπειτα ανάπτυξη του. Για να φυτευτεί ένα δέντρο, πρέπει ήδη το χώμα που θα το φιλοξενήσει να είναι “δουλεμένο” και να έχει όλα τα απαιτούμενα ιχνοστοιχεία για την ανάπτυξη της καλλιέργειας.
ΣΗΜΑΔΕΜΑ
Τα σημάδια της φύτευσης πρέπει να τοποθετηθούν πριν τη φύτευση και να αποφευχθεί κάθε προσπάθεια φύτευσης “με το μάτι”. Πρέπει να έχουμε αποφασίσει το σχήμα του οπωρώνα μας, ποιες ποικιλίες θα είναι μαζί, τη φορά του κτήματος σε σχέση με τον ήλιο καθώς και την ποιότητα του εδάφους και την κλίση του. Όλοι οι παραπάνω παράγοντες, αφού αποφασιστούν, πρέπει να οδηγήσουν στην επιλογή σχήματος. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει διάφορα προτεινόμενα σχήματα και τα απαιτούμενα φυτά/στρέμμα για κάθε σχήμα. Επίσης, πρέπει να έχουμε σημαδέψει το κτήμα με καλάμια ή άλλα σημάδια (αρκεί να είναι έντονου χρώματος ώστε να ξεχωρίζουν από το νεαρό δέντρο).
ΣΧΗΜΑΤΑ ΦΥΤΕΥΣΗΣ
Το σχήμα φύτευσης ποικίλουν ανάλογα με το σχήμα και τη διάταξη που θέλουμε να έχει ο οπωρώνας μας. Τα κυριότερα σχήματα είναι τα εξής
Ορθογώνιο
Σε αυτό το σχηματισμό, τα δενδρύλλια φυτεύονται σε ορθογώνια διάταξη σε αποστάσεις που κυμαίνονται ανάλογα με τα δέντρα ή τη μορφολογία του εδάφους. Η ενδεδειγμένη απόσταση είναι 5μ. Χ 5μ. ενώ συνήθως χρησιμοποιείται ή 4μ. Χ 5μ.. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε μια πλήρως συμμετρική φάρμα, όπου δε μπορούμε να ξεχωρίσουμε τό μήκος από το πλάτος καθώς υπάρχει ισοκατανομή των αποστάσεων.Στη δεύτερη περίπτωση γίνεται μια σαφέστατη διαφοροποίηση μεταξύ γραμμών μήκους και πλάτους. Ο σχηματισμός ορθογωνίου είναι και ο κλασσικότερος σχηματισμός στις παραδοσιακές καλλιέργειες οπωροφόρων (φαίνεται στην εικόνα αριστερά).
Ρομβοειδές
Σε αυτό το σχηματισμό, ακολουθείται η ρομβοειδής διάταξη στη φύτευση έτσι ώστε να σχηματίζονται “διαγώνιες” σειρές. Αυτό το σχήμα είναι ιδανικό σε μη ορθογώνια χωράφια όπου το σχήμα ενδείκνυται για λοξές (διαγώνιες) γραμμές.Δεν παρουσιάζει καμία δυσκολία στην καλλιέργεια και είναι φαινομενικά ίδιο με το ορθογώνιο σχήμα (φαίνεται στην εικόνα δεξιά).
Φύτευση σε Γραμμές
Σε αυτό το σχήμα, όλα τα δέντρα είναι στην ίδια γραμμή και σε σχετικά πυκνή φύτευση, μη επιτρέποντας έτσι τη διέλευση οχήματος ανάμεσα τους. Συνήθως, η φύτευση σε γραμμές υποστηρίζεται και με άλλα μέσα, ανάλογα και με τη μέθοδο διαμόρφωση-κλαδέματος που θα ακολουθήσει ο κάθε παραγωγός. Έτσι μπορούμε να διακρίνουμε τη γραμμική φύτευση σε κατηγορίες ανάλογα με τη διαμόρφωση που ενδεχομένως να έχει σε:
Παλμέτα
Σε αυτό το σχήμα η καλλιέργεια υποστηρίζεται από πασσάλους και σύρματα(κυρίως στους οπωρώνες της μηλιάς). Τα δέντρα φυτεύονται σε κοντινή απόσταση και τα κλαδιά των δέντρων μπλέκονται στα σύρματα, ώστε να σχηματίσουν ένα ανοιχτό σχήμα κατά μήκος των συρμάτων. Πλεονεκτήματα αυτού του σχήματις είναι η ταχύτητα κλαδέματος, συγκομιδής, η γρήγορη ανάπτυξη και η ποιότητα καρπού λόγω της ηλιοφάνειας.
Φουσέτο
Όπως ακριβώς και με την παλμέτα, απλά στο δέντρο αφήνουμε να αναπτυχθεί μόνο ένας κλώνος. Αυτός είτε υποστηρίζεται από σύρμα, είτε είναι αυτόνομος. Σε κάθε περίπτωση, το φουσέτο είναι μια καινούρια μεθοδολογία που επιτρέπει μεγάλη ηλιοφάνεια, λιγότερο κλάδεμα, μεγαλύτερο καρπό και ευκολότερη συγκομιδή. Η μόνη δυσκολία εντοπίζεται στη διαμόρφωση του κύριου κλώνου.
Δίκλωνο
Aυτό το σχήμα βασίζεται στην ορθογώνια φύτευση με δίκλωνα δέντρα σε πυκνή φύτευση μεταξύ τους σε γραμμές ανά πέντε μέτρα (5μ. Χ 2μ.). Αποτελεί περισσότερο τεχνική κλαδέματος παρά φύτευσης. Ωστόσο, η ιδιαιτερότητα του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως τρόπος φύτευσης. Οι δυο κλώνοι είναι εκατέρωθεν της νοητής γραμμής φύτευσης. Πλεονεκτήματα αυτού του σχήματος είναι η καλύτερη ηλιοφάνεια, η ποιότητα καρπού και η ευκολία κλαδέματος.
Φύτευση
Στη συνέχεια, ανοίγουμε λάκκους με κέντρο το σημάδι και διάμετρο και βάθος ανάλογα με το φυτό που θα φυτευτεί και την ποιότητα του χώματος. Μετά, τοποθετούμε το φυτό με τις ρίζες προς τα κάτω και ποτέ με στριμωγμένες τις ρίζες αλλά να είναι χαλαρές (ίσως χρειαστεί να μεγαλώσουμε το λάκκο). Επίσης, το μάτι του φυτού (εμβολιασμένο τμήμα) να βλέπει προς Βορρά ώστε να είναι ανθεκτικότερο αργότερα στο σπάσιμο από βοριάδες. Σκεπάζουμε τις ρίζες του δέντρου με μαλακό χώρα και στη συνέχεια πατάμε το χώμα κυκλικά ώστε να σφίξει γύρω από τις ρίζες και να σταθεροποιηθεί το δέντρο. Στη συνέχεια γεμίζουμε το λάκκο με μαλακό χώμα ( το οποίο μπορεί να είναι ανακατεμένο με χωνεμένη κοπριά) μέχρι να σχηματιστεί μικρός τύμβος γύρω από το δέντρο, χωρίς όμως να καλύψουμε το μάτι.
